تحلیل دیدگاههای ادبی و نقدی ابوحیان توحیدی در الإمتاع والمؤانسه
نویسندگان
چکیده
احکام نقدی توحیدی در میان کتابها و رسائل وی پراکنده شده است. وی این احکام را با هدف توضیح یک نظریه نقدی مشخّص، بیان نکرده است. چارچوب این پژوهش بر استخراج متون و دیدگاههای نقدی از کتابهای ابوحیان توحیدی، به ویژه کتاب «الإمتاع و المؤانسه» و دسته بندی و بررسی تحلیلی آن مبتنی است و اگر تلاشهای توحیدی را در عرصه نقد تطبیقی و کاربردی مورد بررسی قرار دهیم، درخواهیم یافت که این احکام و دیدگاهها در صدور احکام سریع و کوتاه خلاصه میشود. توحیدی، مسأله لفظ و معنا را مورد بررسی قرار می دهد و تفاوتی میان آن دو قائل نیست، هرچند میان انواع درک و فهم گوینده و شنونده تفاوت قائل می شود، اما اگر بخواهد یکی را بر دیگری ترجیح دهد، توحیدی معنا را مقدم بر لفظ می داند چرا که معنا به عقل نزدیک تر است و لفظ به حس. بلاغت از دیدگاه وی به معنای تصنّع ساختگی و مردود و در پی واژگان وحشی و نامأنوس بودن نیست و بلاغتی را که شنونده به علّت کوتاهی طبعش یا دوری از عوامل برتری دادن ادب فاخر، توان درک آن را ندارد، مورد توجه قرار نمی دهد و بلاغت در نگرش او، جز با دو شرط محقق نخواهد شد: اول: فراهم بودن استعداد هنری و دوم تلاش طاقت فرسا و یادگیری فراگیر. یکی از پدیده های کلی که حیات فکری را از طریق کتاب «الإمتاع و المؤانسه» متمایز می سازد، کشمکش فکری میان اصیل (بومی) و دخیل (وارداتی) است. این کشمکش فکری، گویای آزادی فکری حاکم بر جامعه، پیشرفت شیوه های مناظره فکری، جنبش فکری بزرگ حاکم در جامعه و نیز وجود گفتگوی فکری بر گرد پایه های بنیادین مسلمانان یعنی زبان، دین و ادبیات است.
منابع مشابه
فکاهه و طنز پردازی در آثار ابوحیان توحیدی
طنزپردازی و فکاهه، قلمرو فراخی است که گاهی پژواک دردها و دشواری‌ها و مصائب زندگی است و بی‌شک نفس در رنج و گریبان‌‌گیر حوادث، با ابزار طنز و لطیفه‌گویی، خود را از این گرداب، رهایی می‌بخشد. ابوحیان از جمله افرادی است که به واسطة طنز و لطیفه‌گویی، جان درعذاب و گرفتار خویش را با وجود بدبینی به زندگی، می‌رهاند و آسایش می‌بخشد. لطیفه‌گویی ابوحیان از زبان زنان، اغلب نابه...
متن کاملفکاهه و طنز پردازی در آثار ابوحیان توحیدی
طنزپردازی و فکاهه، قلمرو فراخی است که گاهی پژواک دردها و دشواری ها و مصائب زندگی است و بی شک نفس در رنج و گریبان گیر حوادث، با ابزار طنز و لطیفه گویی، خود را از این گرداب، رهایی می بخشد. ابوحیان از جمله افرادی است که به واسطة طنز و لطیفه گویی، جان درعذاب و گرفتار خویش را با وجود بدبینی به زندگی، می رهاند و آسایش می بخشد. لطیفه گویی ابوحیان از زبان زنان، اغلب نابهنجار و ناپسند است؛ چرا که به علت...
متن کاملبازتاب کلام امام علی (ع) در آثار ابوحیّان توحیدی
کلام گهربار امام علی (ع) و مضامین حکمی و اخلاقی نهجالبلاغه، همواره در طول زمان، منبعی غنی از علم و حکمت بوده و شاعران و نویسندگان عرب و غیر عرب با بهرهمندی از اندیشه آن حضرت، کلام خود را مزیّن ساختهاند، به نحوی که تأثیرپذیری شاعران و نویسندگان نامآور ایرانی و عرب چون مولوی، سعدی، ابن مقفع، ابو العتاهیه، محمود وراق و ... از کلام آن حضرت اثبات شده است. در این میان، تأثیر آموزههای نهجالبلاغه...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
کاوش نامه ادبیات تطبیقیجلد ۱، شماره ۴، صفحات ۱-۲۴
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023